Татар халкы гомуман кучи булмаса да, борынгыдан кучеп йору, урын алыштыру кебек гадатлар булган. Цивилизация алга барган саен кучилек гадталаре ботенлай югала башлаган. Шахар культурасы гомуман гореф гадатларга да узгаршлек керткан.Зур калалар салу, ярминкалар уткару, фабрикалар тозекландеру акча ошлауда унайларк булган. Шуна курадер инде орулар да югала башлаган, туганлык хисларе да икенче урынга куелган. Шахарне саклас калу да, яуларга каршы тору да утрак халлыкка жинеллек бирган. Шулай итпе татарлар кучилек гадатларен гомуман югалта башлаган.
21 гасыр башында кучилек галамате ботенлай татар халкына ят гадатка айланеп бота бара, лакин жан тартмаса кан тарта кебек , бер урында урында утыру авыр мина. Саяхат кылу телаге, кубрак белу, торле халыклар белан танышу гел фикредан чыкмый. Гореф гадат кена тугел ул, кунеллга ярашлы яшау ул. Татар халкы гомер гомердан утрак тормыш белан яшарга терле сарайлар салырга, таш диварлар тозерга кызыксынмаган. Саяхатче галимнар татардан сорагач, ник сез сарайлар салмыйсыз дигач, без бабайларыбызны монды эшта курмадек дип жавап бирганнар. Шулай ук айтем да булган, диварлар оченда яшеренеп кена калып булмый, гаскар далада сугышырга тиеш диганнар. шулай дорес та, дивар ул вакытлыча гына урын, анда озак калып булмый.
Гомуман глобаллашетру замнасында, тагын бер кат кучилек гадатен ойранерга безне тарта, Ни очен? Чонки, самолетлар, поездалар, безга зур араларны утарга жинеллек бира. Торле режимнар, диктаторлар кила, даулатлар таркала, торле куркынчызлыклардан кучелик мена диган чыгу юлы ичмасам, буген син Расайда иртага Австралияда, анннар тагы кая булсада. Агар да сине бер илдан кысрыклыйлар икан, син икенче жирга китасен, аннары тормыш тынычлангач тагын киласен. Революция, путч вакытында купме кешене малы югала, юкка чыга, лакин да, агар татарлар уз эшмакарлекларен Расайда гена тугел, а башка илда да тозесса аларга бер нинди да, авырлыклар комачау итмаслар иде. Чын татар гына куп илларда йорса да уз татар кунелен саклап кала белса гена чын татар була, кучена лакин гадатен узгартми, бу чын батырлык. Андый гадат акчаны саклый, куркынычсызлыклардан саклый, саламатлекне, исанлекне ныгыта, шуна кура да, бу гадатне саклау жирнен торле почмакларында да татар булып калырга ярдам булсын иде.
Комментариев нет:
Отправить комментарий