Знак «балтавар» увенчивал древки булгарских знамен и изображался на булгарских монетах. К XV в. эта тамга приобрела более красивую лирообразную форму. Так как Киевская Русь была некогда частью Булгарского государства, да и правящая династия ее - «Рюриковичи» - также являлась ветвью булгарского рода Дуло, то тамга «балтавар» стала гербом Древнерусского государства и Украины под народным названием «трезубца». А находившиеся под влиянием древнекиевской старины большевистские художники развили этот же булгарский знак «балтавар» в изображение «серпа и молота». Интересно, что один из булгарских городов на Украине даже назывался «Балтавар», но к новому времени его название потеряло конечную «р» и приняло форму «Полтава». «Перед смертью Кан Дэрэ велел поставить на своей могиле огромный знак рода Дуло - Балтавар. А выглядит он так: ?, где знаком 1 отмечается топор, а знаком w - лук. Эти предметы считались булгарами символами царской власти...»
http://skygrad.narod.ru/texts/gerb.htm
пятница, 18 февраля 2011 г.
Герб каринских князей!
Как уже говорилось, обычно его трактуют как натянутый лук со стрелой. Но даже беглый взгляд на этот оттиск вызывает немалые вопросы. Во-первых, форма «стрелы» очень необычна: корпус слишком толстый и напоминает бейсбольную биту, при этом полностью отсутствует непременная принадлежность любой стрелы, – заостренный наконечник. А вот хвостовая часть стрелы хорошо видна и имеет подобающую данному предмету небольшую толщину. Во-вторых, вызывает удивление неестественный для деревянного лука изгиб. Кроме того, если отпустить тетиву, лук распрямится незначительно. Обычные деревянные луки в небоевом положении почти соприкасаются с тетивой. Обратим также внимание на шары, а скорее даже кольца на концах лука, предназначенные для крепления тетивы. Их можно выгнуть только в том случае, если сам лук выполнен из металла, но не из дерева. На изображении данной конструкции есть и другие интересные особенности.**
Объяснить указанные «нелепости» небрежностью гравера 16 века не представляется возможным: люди той поры разбирались в оружии не хуже нас. Кроме того, изображения гербов завоеванных Москвой территорий должны были быть выполнены максимально точно и узнаваемо, так как от лица всех этих земель и царств (ранее самостоятельных) заключались договоры с соседними государствами. В частности, единственный сохранившийся оттиск этой печати хранится в Швеции.
У автора есть несколько неожиданное, но вполне естественное объяснение всем этим странным моментам. На Вятском гербе первоначально был изображен не примитивный деревянный лук, а высокотехнологичное оружие той поры – арбалет! Об этом, прежде всего, свидетельствует характерный для некоторых видов арбалетов изгиб металлической дуги лука. Впрочем, есть другое объяснение сильного изгиба. В отличии от обычного лука, дуга арбалета располагается горизонтально, а потому видна со стороны, что и приводит к видимому неестественно большому изгибу.
Толстая «Стрела» на деле является корпусом (ложем) оружия. Настоящая стрела угадывается поверх корпуса: она небольшой длины, с острым наконечником.
Таким образом, символом Вятской земли был взведённый арбалет – грозное предупреждение о мгновенном и точном ответном ударе. Относительно компактный арбалет был весьма удобен для использования речными воинами-ушкуйниками в их дерзких и неожиданных налётах. По-видимому, на Вятке в то время существовало производство подобного оружия. Скорее всего, вятские самострелы были малогабаритны и просты по конструкции: тетива натягивалась вручную, без применения специальных устройств (рычагов, воротов или зубчатого редуктора, – привычные к гребле воины обладали достаточной для этого силой, а доспехи на руках снижали нагрузку на пальцы. Приклад отсутствовал, его заменяла рукоять пистолетного типа, – на печати она не видна.
Известно, что тугие многослойные луки натягивались турками, татарами и китайцами с помощью специального кольца с крючком, одетого на большой палец правой руки (одновременно придерживающей двумя другими пальцами конец стрелы). Это же «устройство» играло роль спускового механизма. У турецкого лука есть ещё одно приспособление, приближающее его к арбалету. Это специальная направляющая пластина (до 20 см длиной) с жёлобом для стрелы, – аналог короткого арбалетного ложа, но не прикреплённая к самому луку, а удерживаемая левой рукой. Это позволяет укоротить стрелу, что снижает сопротивление воздуха в полёте и повышает дальность стрельбы.
В простейшем случае самострел мог быть слегка усовершенствованным вариантом такого способа стрельбы: ложе с канавкой для направления стрелы было жёстко прикреплено к луку; тетеву натягивали как обычно, но до производства выстрела рука упиралась о торец ложа, что избавляло от постоянной нагрузки и давало возможность неспеша прицелиться. Возможна и другая техника стрельбы: тетива цепляется за край корпуса, и после укладки стрелы освобождается ногтем большого пальца.
Такая простая конструкция сочетает достоинства лука и арбалета: простота и скорострельность первого, с точностью и большей дальностью стрельбы второго. Рука в доспехе была непременной частью данного устройства, помимо удобства натяжения тетевы, она играла роль спускового механизма, а потому изображалась на гербе. Несомненно, со временем вносились усовершенствования: пистолетная рукоять или приклад, спусковой механизм, рычаг для натяжения, прижим для фиксации стрелы перед выстрелом).
http://skygrad.narod.ru/texts/gerb.htm
Каринские татары
суббота, 12 февраля 2011 г.
Татарские форумы - полигон для трусов!
К сожалению татарские форумы, это можно сказать одним предложением: отсутствие модерации, и беспредел админов. Все форумы, которых очень мало, похожи на конц лагеря, где содержат всяких неадекватов, которые якобы любят свою нацию, но при этом забывают дружить с головой, что в принципе не приводит к развитию скорее к деградации, к сожалению хочу признать, что самый худших из всех татарских форумов (дуслар), сейчас стал самым лучшим (умер админ), по причине закрытия нормальных, и не открытию других, почему то татары даже на форуме устанавливают свои военные порядки, и не дают нормально общаться, сами татары хотят мира и справедливости при этом устанавливают свою диктатуру по принципу ГУЛАГА, такой форум этот татфорум, где админы флудят, а критика всякая удаляется, с такими мыслями их место в горах, на Кавказе, а не в кресле админа. Отдельное слово про татарлар.ру, когда я был там модером было нормально, но когда после многих попыток попросить админа приходить хотябы раз в месяц, чтобы удалить спамеров, я ушел, в итоге форум закрыли просто, вернее админ сам убил свой форум, возможно кто то попросил закрыть этот форум, поэтому не удивительно что татары сидят в контакте, такого безграничного беспредела мало где увидишь, это просто позор нации. Когда хотел зарегиться на мттсс сказали, что ты не Москвич, с таким принципами может мне тоже создать Казанский форум, и всех Москвичей гнать оттуда. Про татнет, хороший форум, есть модератор и что самое удивительное, живой админ, это Большой прогресс для татар, что на форуме живой админ, но при этом на самом форуме, острая критика долго не лежит, поэтому здраво обсудить вопросы также не реально, этот форум нашел свою нишу, которую я бы назвал исторической, больше там писать нечего, бан вас ждет точно. Далее хочу сказать, что когда весь мир борется со спамерами, то татарские форумы на стока убогий, что даже спамеры туда не лезут, естественно по причине их жесткой убогости, в слове убогий, есть слово Бог, это единственная радость, в этом слове. Думаю мой краткий обзор по тат форумам закончен.
Мой совет всем кто хочет вступить на зону тат форумом, уважительно вас прошу этого не делать, социальное развитие татарской нации не дорос до уровня форумов, поэтому дневник дуслар, и группы в контакте это будет меньшим злом для вас и для ваших нервов.
вторник, 1 февраля 2011 г.
Печан базары, яхуд Яңа Кисекбаш
Эчтәлек
Печән базары, яхуд Яңа Кисекбаш
Бит 2
1 Бит
I
Башлыйк әле сүзне Карәхмәт илә,
Яд итәрләр, кем белә, рәхмәт илә.
Алдымызда ат кәмитен күрәлем
Һәм Микитин җәмгатенә ирәлем.
Бу Казанда хуп-хуп эшләр күп торыр,
Һич моның тик бери тәкый юк торыр.
Хаж тәгалә нәрсә кыйлса ирке бар,
Рус Микитиннең Казанда циркы бар.
Шунда бардыр бер мөселман пәһлеван –
Бик озын, бик көчле, гайрәтле җиван.
Шәп батыр: Зәркум кеби, Салсал кеби;
Хәйләгә оста, Сәет-Баттал кеби.
Бер хикәят килде телемгә арый,
Яхшылап сөйләп биреп булса ярый.
Таңга калсын тиречеләр, итчеләр,
Шәмчеләр дә, майчылар, кибетчеләр.
Бер заман бардым Печән базарына,—
Шунда мин таптым азык язарыма.
Иртә берлән кайнамакта бу базар,
Кайда баксаң, анда тулган сәүдәгәр.
Кайсысы сатмактадыр, кайсы ала,
Берсе алдый, шунда берсе алдана.
Һәр заманны монда хәлләр шул икән,
Һәркем үз хәле белән мәшгуль икән.
Йөгрешәләр сөртенә дә абына
Барча мөэминнәр «Көфер почмагы»на.
Нинди эш булган соң анда, нәрсә бар?
Бер сугыш чыкканмы әллә, йә пожар?..
Мин дә чаптым шунда мөэминнәр белән.
Мәскәүски якка күз салсам, күрәм:
Тәгәрәп юл уртасыннан таш килә,
Таш түгел лә — бер киселгән Баш килә.
Баш килә шундый каты, шундый кызып,
Полный ход килгән трамвайдан узып.
Һәр тараф тулган караучы — юк саны;
Баш «Көфер чаты»на җиткәч туктады.
Күрделәр бер кисек адәм башыны;
Агълаю килде дә түкте яшене.
Гәүдәсе юк бер гаҗәеп Баш ирер;
Шәһит ирер, ике күзе яшь ирер.
Юк аягы, гәүдәсе һәм юк кулы, —
Бер кисек баштыр, һаман сөйләр теле.
Сакалы ак, һәм йөзеннән нур чыкар,
Күз камашыр — һәркем йөзенә бакар.
Йөзен орды туфракка, кыйлды зари,
Зари-зари егълады шәмче Гали.
Башны күргәч, ихтыярсыз җан ачый:
Әй җаным, бу кайсы мискиннең башый?
Агълыйдыр һәркем, күзеннән яшь сыгып,
Агълый кибеттән кәләпүшләр чыгып.
Һәм аяк астында яткан тиреләр
Барча: «Ай мискин дә, ай мискин!» — диләр.
Шунда тау-тау торган он капчыклары,
Агълыйлар саилче кыз, карчыклары.
Агъламаска - бер мөселман башы бу,
Һәр мөселман бәндәнең җанашы бу.
Агълый Кисекбаш, моңын-зарын сөйли,
Ак сакаллар: "Нәрсә булды?" — дип сорый.
Кызганычлы бер кыяфәт, яшьле күз
Берлә мискин Баш болай дип башлый сүз:
«Баштан үткәнне сөйлимен, тыңлагыз,
Мин хаҗи — бардым хаҗә туксан тугыз.
Күп тәваф иттем Хиҗаз сәхрасыни,
Җиддәсен һәм Мәккәсен, Сангасыни.
Мин гласныйлыкта тормышдым янә
Бу шәһәрнең Думасында ун сәнә.
Һәм дә Мәскәүдән дә маллар алмышым,
Сумына туксан тиенне чәлмешем.
Итә ирдем көн дә бер Коръән хәтем*,
Алмышым гомремдә унбишләп хатын.
Кич барыр ирдем «Тәтәйләр рәте»нә,
Әүрелеп көндез кеше сурәтенә.
Бар иде картлыкта алган хатыным
Бер балам — аһ, күз нурым! аһ, алтыным!
Карт көнемдә бунлар иптәшләр иде,
Яхшы юлдашлар вә сердәшләр иде.
Тартып алды бунларый миннән Дию,
Сезгә ваҗибтыр миңа ярдәм кыйлу.
Анларый алды да керде коега,
Кайгы куймый күзләремне уйкуга.
Кыйлмасаңыз сез миңа ярдәм әгәр,
Сезгә миннән яүме мәхшәр дәгъва бар!»
Шәһит ирер — гаепсез үтерелгән.
Тәкый — янә.
Җиван — таза егет.
*Көн дә бер тапкыр Коръәнне укып чыга идем.
Тәваф итү — әйләнеп йөрү.
Гласныйлык — шәһәр Думасы члены булу.
Сәнә — ел.
II
Шунда картлар җәмгулыб киңәштеләр:
«Нишлибез соң? — агълап эш булмас!» — диләр.
Кайсы әйтә: «Патшадан солдат сорыйк,
Ул Диюне җәдрә берлән аттырыйк».
Кайсы әйтә: «Садри Максуди барыр,
Мәсьәләне, бәлки, Мәҗлескә салыр.
Без аның чөн күп тырыштык шар салып,
Ахырында Думага да сайладык».
Кайсы әйтә: «Камчылы Ишан барыр,
Ул Диюнең, бәлки, сихерен кайтарыр».
Уртадан бер күп белекле карт кеше
Әйтә: «Бу хакта минем фикрем шушы:
Тыңлаңыз, бу — тик Карәхмәтнең эше;
Инде ул, мәгълүмеңез, көчле кеше.
Ул барып алсын Диюнең җаныны,
Кайтарыр ул бу Кисекбаш каныны».
Барча картлар: «Яхшы бу, яхшы!» — диләр.
«Вәт менә рәхмәт! Бабай тапты», — диләр.
Бу бабай фикрен туры итсен хода!
Итте бер мөэмин кеше шунда нида:
«Миңлебай! бар,тиз, Карәхмәтне чакыр!» —
Чапты китте Миңлебай чатыр-чатыр.
Үтмәгәндер күз ачып йомган заман,
Килде дә җитте Карәхмәт — каһреман.
Эстәде Башны күтәреп бакмага:
Гайрәтен вә куәтен күрсәтмәгә.
Ничә кем зур әйләде — күтәрмәде,
Зәррә мыскал җиреннән тибрәтмәде.
Һич күтәралмый аны, хәйран кала;
Көчләнә, тирли батыр, хәлдән тая.
Ул Баш әйтә: «Бу Карәхмәт шаштымы?
Ул күтәрерлек җиңел бер башмы бу?
Бер түгел, меңләп Карәхмәт килсә дә,
Хәтта Зайкин, Медведев бер булса да,
Һич насыйп булмас аларга кузгату,
Файдасыздыр кузгатырга күз ату.
Чикмәсен бушка газапны — булмый да,
Чөнки бар мең пот тәгассыб бу мидә.
Бу мидә йөзләп гыйнад амбары бар,
Бу мидә мең пот сыраның пары бар.
Бу мидә бардыр җәһаләт ун вагон,
«Мин беләмлек» дәгъвасы — бер мең вагон.
«Иске — изге» фикре бардыр ун келәт,
«Һәр җәдит — кяфер» — егерме склад...»
Ваҗиб — тиеш.
Яүме мәхшәр — кыямәт көнендә.
Җәмгулыб (җәмгъ улыб) — җыелып.
Итте... нида — кычкырып җибәрде.
Зур әйләде — көч куеп карады.
Тәгассыб — фанатизм, искелекне яклау.
Гыйнад — тискәрелек.
Җәһаләт — наданлык.
III
Хазирун: «Аһ, нинди изге баш!» — диләр,
«Тик янә урнына ябышмас», — диләр.
Инде мөэминнәр каты кызгандылар,
Чын күңелдән Баш өчен сызландылар.
Һәм үрә торды батырның чәчләре,
Газбилә аузыннан утлар чәчрәде:
«Мин, — диде, — дөньяда тормыйм, ичмасам,
Шул Дию-залим башыны кисмәсәм.
Бармыймын хәтта Микитин циркына,
Шул Дию башына күңлем җилкенә.
Шунсыз инде бер дә рәхәт күрмәмен,
Һәм Пугач-Зайкин рәтенә кермәмен.
Иә үләм мин, йә шуның муйнын кисәм,
Хак гыйнайәт әйләр ирсә*, мин басам».
Бар халык та: «Бар, Карәхмәт, бар», — диләр,
«Бу Кисекбаш хатынын коткар», — диләр.
«Бармыйлармы? Мин барам, әлбәт, барам,
Бармасам, дөнья йөзе булсын хәрам!..»
Бу гаһедтән соңра Башның күзләре
Яктырып китте — ачылды йөзләре.
Ул Баш әйтә: «Әй батыр, рәхмәт сиңа,
Йөкләдем мин бик авыр зәхмәт сиңа.
Барча иркеннән вә циркыңнан җөда
Булдың инде, бәс сиңа миннән дога.
Әйдәгез, әй әһле базар, берьюлы
Фатиха: уңсын Карәхмәтнең юлы!»
Шул вакыт куллар белән тулды сәма,
Чын күңел берлән кыйла һәркем дога:
«И ходаем, бир Карәхмәткә мәдәт,
Ушбу юлда бир аңар көч һәм сәләт!»
Бер заман куллар салындылар төшеп —
Күрделәр: килде трамвай җитешеп.
Пәһлеван вагонга җирләште кереп,
Алды «пересадка» берлән бер билет.
Барча мөэминнәр озатып калдылар:
«И ходаем, рәхмәтеңне сал!» — диләр.
Кузгалып китте вагон, җилдәй бара,
Баш йомарланып китә, җирдән бара.
Башны күргәч, кузгалып гайрәтләре,
Өрде барча итчеләрнең этләре.
Йөгерәләр алды-артлы бер көтү
Кәкре койрыклар! — кая Башны җитү!
Ул барадыр йөгрек аттан да каты
Һәм җәядән аткан уктан да каты.
Үз хәленчә китмәдә тыр-тыр вагон,
Таш ата башка малайлар яльгабун.
Калды уң якта «Китаплар ханәсе»,
Сулда — «Әлислах» идарәханәсе.
Бер сәгать, бер көн вә өч көн киттеләр, —
Зур завод Крестовниковны үттеләр.
Җиде көне, төне чөнки киттеләр,
Нагяһан бер сахрая ирештеләр.
Шунда җиткәчтен трамвай туктады,
Баш йомарланып барадыр туктамый.
Туктагач шунда сихерле машина:
«Нишлибез?» — диде Карәхмәт Башына.
Ул Баш әйтә: «Син вагоннан төш хәзер,
Бик якынлашты кирәкле төш хәзер.
Без барыйк азрак җәяү алга табан;
Иштә бу алдындагы күлдер — Кабан.
Бар дорыр күлнең төбендә бер кое,
Шунда керде ул теге залим Дию!»
*Алла ярдәм итсә.
Хазирун — шунда булучылар, тамашачылар.
Газбилә (газыб илә) — ачу белән.
Гаһед — суз бирү, ант итү.
Җөда булу — аерылу.
Әһле базар — базар кешеләре.
Сәма — күк.
Мәдәт — ярдәм.
Яльгабун — уйнап.
IV
Сүз рәте килгәч, итәм әзрәк бәян,
Таки яшьрен күл төбе булсын гаян.
Анда һәртөрле гаҗәпләр бар да бар:
Кып-кызыл алтын шәһәр, җиз карьяләр;
Мөгезе мәрмәр боланнармы кирәк,
Алты йөз башлы еланнармы кирәк.
Су анасы, — бик явыз, йөзе кара, —
Ел да бер угъланны йә кызны ала.
Шул заман, кем, килде Мәскәү гаскәре,
Бу Казанга туп атарга башлады.
Шул вакыт ханнар, вәзирләр качтылар,
Барча малны ушбу күлгә сачтылар.
Сачтылар алтын-көмешнең һәммәсен,
Ягъни «безнең мал кешегә калмасын».
Шул заманнан бирле, кем, алтын-көмеш
Күл төбендә һич хисапсыз күп имеш.
Бер заманда, шөбһәсез, бу күл кибәр
Дип гакыллы зур хәкимнәр сөйлиләр.
Киптисә, бер дәфга кузгалып бары —
Күл буеның мәдрәсә талибләре
Барча байлыкны җыячаклар имеш,
Һич һөнәрсез бай булачаклар имеш.
Ел ел артыннан һаман үтмәктәдер,
Күл буе талибләре көтмәктәдер...
Нагяһан — кинәттән.
Иштә — менә.
Итәм бәян — аңлатам, сөйлим.
Гаян — ачык.
Карья — авыл.
V
Әйдә максудка! Алар көтсен әле,
Сүз Кисекбашка килеп җитсен әле.
Ул Карәхмәтнең билендә бавы бар;
Бауның алты мең колачлы буе бар.
Бау белән ул эшне яхшы җайлады:
Бер очын Башның теленә бәйләде.
Бер очын учлап, Кабанга чумды ул,
Туп-туры шуннан коега тотты юл.
Ул төшә, бер көн төшә, өч көн төшә;
Туктамый инмәктәдер көндез-кичә.
Бер — аягы әйләнәдер, бер — башы,
Һәр минут, һәрдәм Хозырдыр юлдашы.
Ул инә, алла сүзен тәкрар кыйла.
Тышта агълыйдыр Кисекбаш, кайгыра.
Нәкъ төшеп киткәнгә ун тәүлек тула, —
Ахры җиргә аяклары төртелә.
Пәһлеван, гаять арып, эштән чыгып,
Ун минут торды катып, гакълын җыеп.
Бервакыт безнең батыр ачты күзен:
Бер сарай алдындадыр күрде үзен.
Шундый яхшыдыр ки, һич мондый сарай
Салмагандыр Кәчимеский Ибырай.
Капка башында яшел ләүхә тора;
Анда иштә ушбу сүзләр укыла:
«Монда сакин бужи фирка җания,
Табигыйннәр мәзһәбе Гайнания».
Тартты куптарды Карәхмәт капканы,
Соңра тиз-тиз элгәрегә атлады.
Керде дә күрде: сарайда бер хатын
Җәлбитәрлек һәр кешенең дикъкатен:
Йөз нуры дүрт якны әнвәр әйләгән,
Тәңренең гыйшкы аңар кяр әйләгән.
Намаз укыр ул ахирәт хатыны,
Аһ итәр — күккә чыгадыр төтене.
Күз яше сәҗдә җирене болгамыш;
Ул Кисекбашның хәлале бу имеш.
Үтте аннан, китте башка бүлмәгә,
Шундый күренеш — кызганычтыр күрмәгә:
Анда биш йөзләп мөселманнар тулы,
Багълыдыр һәрберсенең аяк-кулы.
«Алла, алла! саклый күр утдин!» — диләр,
«Кыйл шәфәгать, йа Баһаветдин!» — диләр.
Сикерәләр, җенләнәләр үзләре,
Һәм акайган, кот очарлык күзләре.
Чөн болар һәп пәһлеванны күрделәр;
Бер авыздан бөйлә фөрьяд кыйлдылар:
«Мәрхәмәт ит, и Карәхмәт, безгә син;
Безне коткар, из Диюнең измәсен.
Һәр минут үткән саен без куркуда:
Бу Дию һәр көн бишәр адәм суя.
Күп идек без былтыр, үткән көз генә,
Инде калды барчабыз биш йөз генә».
Шунда бер бүлмә күренде — шактый киң;
Күрде батыр: шунда яткан ул ләгыйнь.
Биниһая зур башы — гөмбәз кадәр;
Ни сәбәптәндер, башында фәс тә бар.
Салынып төшкән килешсез мыегы —
Бик озындыр, мисле күсе койрыгы.
Бармаклары охшар адәм гәүдәсе, —
Күп татарны имгән ирде ул гасый.
Билгеле инде, Карәхмәт курыкмады;
Ул аны «тор! тор!» диюбән төрткәли.
Нәгърәләр берлән Диюне уйгата;
Һич уянмый уйкусыннан, ул ята.
Төрткәли торгач, ниһаять, уйгана,
Куркынычлы күзләре уттай яна.
Ул Дию уйганды: дүрт якка бакар,
Көфер сүзләр, агьзыйдин утлар сачар:
«Ник йөрисең монда рөхсәтсез кереп,
Һич оялмый тәмле уйкум боздырып?
Белмисең, махсус колониям бар минем,
Мәхкәмәм бар, автономиям бар минем.
Куркъмадың, монда ничек кердең кыеп?
Бар икән йөргән кеше җаннан туеп!»
Язмыймын сугыш нә рәсмә булганын,
Кайсысы җиңгәнен йә җиңелгәнен.
Гөрзи төшкәч, кайсы билдән батканын,
Кайсысының маңгаеннан батканын.
Кариэм, иткел канәгать барына,
Итмәсәң — әйдә Печән базарына.
Хәким — белгеч, философ, зур гыйлемле кеше.
Бер дәфга — берьюлы.
Талиб — шәкерт.
Лаүхә — язулы такта.
Иштә — менә.
Җәлбитәрлек — җәлеп итәрлек .
Знвгр әйләгән — нурландырган.
Кяр әйләгән — йоккан.
Хәлале — хатыны.
Болар һәп — болар барысы да.
Фөрьяд кыйлу — ачынып елау.
Ләгыйнь — ләгънәт суккан.
Биниһая — чиксез.
Мисле — нәкъ.
Гасый — гөнаһлы, җинаятьче.
Нәгърә — каты кычкыру.
Нә рәсмә — ни рәвешле.
Гөрзи — чукмар.
Кариэм — укучым.
"Кисекбаш"ка гыйлавә
Рәт-рәт итеп гаскәрен куйгач тезеп
Һәм дә җиткезгәч аякка торгызып,
Шунда сәргаскяр үзенчә бер горур
Берлә гаскәргә карап читтә торыр.
Бу «Кисекбаш»ны язып, мин дә шулай
Аз гына мәгърурланып тордым бугай.
Буш вакытта рәткә тезгән җырларым
Булса, сафланды, димен, гаскәрләрем.
Көлкеле чыкты: ярарлык ул ягы,
Әмма бик яхшы түгел гармун ягы.
Сарт китабыннан алынган үрнәге —
Нәзмы шуннан бик мөкәммәл булмады.
Монтазам булсынмыни соң гаскәрең,
Алгач үрнәккә Бохара гаскәрен!
Гыйлавә — өстәмә.
Сәргаскяр — гаскәр башы.
Нәзмы — көе.
Мөкәммәл — төгәл.
Монтазам — тәртипле.
--------------------------------------------------------------------------------
Подписаться на:
Сообщения (Atom)